Güneyden Bursa-İznik, Batıdan Gölcük, doğudan Kartepe, Kuzeyden İzmit Körfezi ile çevrelenmiş olan Başiskele ilçesinin yüzölçümü 209 km2'dir. Sahile yakın yerlerde düzlük ve ovalar mevcut ise de arazi genelde engebelidir. Yüz ölçümün %59'unu ormanlık alanlar kaplar. Soğukdere, Sıcakdere, Kirazdere, Serindere, Parsik ve Kazandere başlıca akarsularıdır. İlçe, il merkezine 8 km, İstanbul'a 107, Ankara'ya 350, Bursa'ya 125 km uzaklıktadır.

Başiskele; Bahçecik, Yeniköy, Karşıyaka, Yuvacık ve Kullar Belediyelerinin 2008 yılında çıkarılan 5747sayılı Kanunla tüzel kişilikleri kaldırılarak sınırları birleştirilmiş ve yeni bir ilçe haline gelmiştir. Servetiye Cami, Servetiye Karşı, Kazandere, Aksığın, Tepecik, Serindere, Cami Düzü ve Doğantepe köyleri Başiskele ilçesine bağlı köyler iken mahalle statüsüne alınmıştır.

Asrın felaketi olarak kabul edilen 17 Ağustos 1999'da yaşanan 7,4 şiddetindeki deprem, bütün bölgede olduğu gibi Başiskele'de de önemli hasarlara sebep olmuştur. Depremin ardından hızla toparlanan Başiskele'ye yaklaşık 60.000 civarında yeni konut, okul, sosyal amaçlı bina ve tesisler yapılmıştır. Başiskele nüfusu ve nüfus özellikleri Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklandı. Başiskele’nin nüfusu TÜİK 2020 Yılı verilerine göre 108 bin 185’dir. Bulunduğu konum ve özellikle turizm açısından zengin kaynaklara sahip olması nedeniyle çok yoğun göç almakta ve nüfusu hızla artmaktadır.

İlçe'de bölgeye has bütün sebze meyve türleri yetişmesine rağmen son zamanlarda Servetiye Çileği, Yuvacık Salatalığı ve Ceviz ön plana çıkarak markalaşma yolunda ilerlemektedir. Servetiye Çileği, Servetiye Cami köyü ve çevresinde yetişen bir dağ çileği türüdür. Doğal ortamda hormonsuz olarak yetişen Servetiye Çileği, tadı ve hoş kokusuyla gerçek çilek lezzeti arayanlar tarafından tercih edilmektedir.

İlçe köylerinde (Mahallelerinde) cevizciliğin geliştirilmesi için çalışmalar yürütülmektedir. Ceviz üretimi her geçen gün artarak devam etmektedir. Yörede ağırlıklı olarak Kestane ağaçlarının çiçeklerinden elde edilen “Kestane Balı” üretilmesine rağmen, Orman Gülü (Komar) ve Ihlamur Balı da ayrıca üretilmektedir. Orman Gülünden üretilen bal “Deli Bal” olarak anılmaktadır. Antioksidan özellikleri ile birçok hastalığa iyi geldiği belirtilen bu bal çeşitlerinin markalaşması adına Başiskele Kaymakamlığı ve İlçe Tarım Müdürlüğü sistematik bir çalışma yürütmektedir. Bölgede 7000 civarında kovandan yaklaşık 70 - 75 ton bal elde edilmektedir. Balın yanı sıra az miktar da Polen ve Arı Sütü üretilmektedir.

Yuvacık Barajı

Yuvacık Barajı Sıcakdere ve Soğukdere kollarının beslediği Kirazdere üzerindedir. Kocaeli ili ve çevresinin su ihtiyacına katkıda bulunmak üzere 1999 yılında hizmete girmiştir. Baraj gövdesi deniz seviyesinden 110 metre yüksekliğindedir. Yuvacık Barajı, 500 metre uzunluğunda havzası, çevresindeki zümrüt yeşili ormanlar ile doğa ve dağ yürüyüşü severlerin vazgeçilmez mekânlarından biridir.

2.58 km'lik bir su tutma havzasına sahip olan Barajın 60 milyar litrelik su tutma kapasitesi vardır. Baraj yakınında kurulan su arıtma tesisi günlük 480 milyon litre arıtma kapasitesi ile Kocaeli'nin su ihtiyacını karşılayan önemli bir kaynaktır.

Dereler

Başiskele sınırları içindeki derelerden biri, Sakarya ili Pamukova bölgesi ve Kartepe eteklerinden doğan Serindere ‘dir ve Yuvacık barajını besleyen kollardan birini oluşturur. Bursa İznik bölgesinden doğan Sıcakdere, Bıçkıdere ve Menekşedere kollarının birleşerek oluşturduğu Soğukdere ile Beşkayalar Tabiat Parkı mevkiinde birleşerek Kirazdere ana kolunu oluşturur ve Yuvacık (Kirazdere) Barajına ulaşır. Samanlı dağları eteklerinden doğan Parsik ve Kazandere derelerde Yuvacık Barajını besleyen diğer kullardır.

Yuvacık Kaynak Suyu

Bölgede bol miktarda bulunan kaynak sularının en önemlilerinden biri de Yuvacık Kaynak Suyudur. 1750 yılından bu yana bölge insanının su ihtiyacını karşılayan kaynak suyu bugün Başiskele Belediyesinin girişimleri ile kaynağında kurulan tesislerde el değmeden tam otomatik makinelerde işlenmekte ve şişelenmektedir. Resmî kurumlarca kalitesi tescillenmiş olan Yuvacık Kaynak Suyu insan vücudunun ihtiyacı olan birçok minerale sahiptir. Suda bulunan kalsiyum kemik yapısının korunmasında ve osteoporozun önlenmesinde, magnezyum ise kalp, damar, sinir sistemi ve kasların sağlıklı kalmasına yardımcı olmaktadır.